Ülker Piriyeva – AZERBAYCAN
Azerbaycan Parlamentosu Milletvekili Meşhur Memmedov, “Kaynaklar da var, siyasi irade de..” – Diye belirtdi.
Öncelikle Macaristan-Azerbaycan ilişkilerine değinmeden, Macaristan Başbakanı Sayın Viktor Orban’ın Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev hakkında söylediklerine dikkat çekmek isterim:
“Azerbaycan güneyde İran, kuzeyde Rusya, batıda Almanya ve doğuda Rusya ile komşudur. Biz bunu geçtik. Durumu biliyoruz. Böylesine karmaşık bir durumda insanları yönetmenin ne kadar zor olduğunu biliyoruz. Bu, dostluğumuzun güçlenmesinde bize çok yardımcı oldu.”
Azerbaycan ile Macaristan arasındaki dostane ilişkilerin hem ülkelerimiz hem de Avrasya kıtası için büyük önem taşıdığını belirtelim. Böylece imzalanan stratejik ortaklık belgeleri, Macaristan ve Azerbaycan’ın gerçekten dost ülkeler olduğunu gösteriyor. Macaristan ve Azerbaycan iki dost ve ortak ülke olarak ikili işbirliğini derinleştirmeye devam edecek ve temsil olunduğumuz uluslararası kuruluşlar çerçevesinde karşılıklı desteği esirgemeyecektir.
Uzun yıllara dayanan başarılı politikamızın ve ortak eylemlerimizin bugün enerji alanında işbirliği için çok güçlü bir temel oluşturduğunu belirtmek isterim. Ayrıca Azerbaycan, gaz kaynaklarını Avrupa pazarlarına ulaştırmak için aktif olarak çalışıyor ve bunun sonucunda Güney Gaz Koridoru iki yıl önce hayata geçirildi. Bu çok modern bir enerji altyapısı, uzunluğu 3500 kilometre ve Azerbaycan iki yıldır doğal gaz kaynaklarını Avrupa Birliği’ne veriyor. Geçen yıl Avrupa Komisyonu ile imzalanan belgeye göre Azerbaycan gaz arzını iki katına, belki daha da fazla artırmayı planlıyor.
Evet, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in Macaristan’a resmi ziyareti sırasında Budapeşte’de yaptığı basın açıklamasında da ifade ettiği gibi bunun için kaynaklar, siyasi irade ve ortaklarımızla temaslarımız var. Bir zamanlar tarihe karışan “NABUKKO” projesini şimdi yeniden canlandırdık.
Bugün enterkonnektörler vasıtasıyla Azerbaycan gazı önce Bulgaristan’a, ardından Romanya’ya, ardından Macaristan’a ve Macaristan’dan sonra diğer Avrupa ülkelerine ulaştırılacak. Macaristan’ın sadece Azerbaycan gazı tüketicisi olmadığını, aynı zamanda Azerbaycan gazının diğer Avrupa ülkelerine geçiş ülkesi olarak da hareket edeceğini belirtelim.
Avrupa Komisyonu yönetimi Azerbaycan’ı güvenilir bir ortak olarak nitelendiriyor. Enerji güvenliği konuları günümüz dünyasında ayrı bir önem arz etmekte ve dünya gündeminin ön sıralarında yer almaktadır. Azerbaycan’ın zengin petrol ve gaz kaynakları, doğal gazla ilgili olarak bundan en az yüz yıl sonra, Avrupa için güvenilir bir ortak olmasını sağlıyor.
Tabii ki enerji kaynaklarından bahsederken yeşil enerjinin potansiyelini de unutmamak gerekiyor. Yakın geçmişte keşfedilen büyük yeşil enerji potansiyeli Azerbaycan’ın önemini daha da artırmaktadır. Yeşil enerji ile ilgili ve hâlihazırda uygulanan projeler bizi Avrupa’ya yaklaştııracak. Geçen ay imzalanan anlaşmaya göre Azerbaycan yeşil enerjisini Avrupa’ya ulaştıracak. 3 Şubat’ta başkent Bakü’de yapılacak toplantıda ilk adımı atacağız ve böylece Avrupa kıtasının enerji güvenliği daha eksiksiz ve kapsamlı bir şekilde sağlanacaktır. Ayrıca eğitim alanındaki işbirliğinin de çok güzel sonuçları oluyor. 200 genç Azerbaycanlı, Macaristan hükümetinin desteğiyle (öğrenci bursları) Macaristan’da eğitim görüyor. Bu, Azerbaycan’da personel potansiyeli yaratılması yönünde çok önemli bir olaydır. Ayrıca Macar şirketleri de kurtarılan Karabağ ve Zengezur topraklarında faaliyet gösterecek. Bundan bir hafta sonra belirli projeleri tartışşmaya başlayacağız. Azerbaycan, Macaristan’ın büyük bir deneyime sahip olduğu şehir planlaması doğrultusunda birlikte çalışacak. Çünkü on bin kilometrekarelik özgürleştirilmiş topraklarda taş taş üstde kalmamış. İşgal sırasında tüm binalar ve altyapı mahv edilmiştir.
Aynı zamanda bu yıl 30 Ocak’ta Budapeşte’de imzalanann Azerbaycan-Macaristan belgelerine bakıldığında, Azerbaycan-Macaristan ilişkilerinin yukarı yönlü bir çizgide gelişeceğini tahmin etmek mümkündür.