Mirza Diş Ağız ve Diş Sağlığı Poliklinikleri Kurucusu Kliniklerin İmtiyaz Sahibi Diş Hekimi Ulaş Alpay Mirzaoğlu, Diş Hekimine Gitmeniz Gerektiğini Gösteren Acil Durumlar Nelerdir? Diyerek Usta Gazeteci Abdullah Yiğit `e açıklama yaptı.
Diş Hekimi Ulaş Alpay Mirzaoğlu, yaptığı açıklamasında şunları söyledi:
Diş Hekimine Gitmeniz Gerektiğini Gösteren Acil Durumlar Nelerdir?
Ağrı toplumumuzun diş hekimine en sık gitme sebepleri arasında birinci sırada yer almaktadır. Fakat diş hekimini ziyaret etmenizin gerekliliğini gösteren tek önerge ağrı değildir maalesef. Ağız ve diş sağlığımız genel sistemik sağlığımızı da etkilemektedir. Bu bilinçle ağız ve diş ile ilgili olan problemlerimizi vakit kaybetmeden hekiminize danışıp çözümlemeniz gerekmektedir. Bu acil durumları başlıklar halinde ele alalım.
Diş Ağrısı
Dediğimiz gibi diş ağrısı toplumumuzda en yaygın görülen diş hekimini ziyaret etme acil sebepleri arasındadır. Peki neden olur diş ağrısı? Diş çürükleri, dişlerin aşınması, dişeti hastalıkları, gömülü dişler, diş apseleri, sinüzüt ,yumuşak doku hastalıkları gibi sorunlar diş ağrısına sebep olabilmektedir. Toplumda bu sorunlar arasında diş ağrısına sebep olan en büyük etken diş çürükleridir. Diş ağrısı şikayetiniz varsa zaman kaybetmeden diş hekiminize gitmeniz gerekir. Bahsettiğimiz gibi ağrı sadece diş çürüğünden kaynaklı da olmayabileceğinden hekiminize gidip tanınızın konulmasını ve buna en uygun tedavinin başlanması gerekmektedir. Hekiminiz diş ağrısına sebep olan sorunu klinik ve radyografik olarak tespit edip tedavinize başlayacaktır.
Diş Kırıkları
Diş kırıkları da yine toplumda özellikle çocuklarda olmak üzere yaygın görülen problemlerdir. Travma veya başka sebeplerden kaynaklı bir dişinizin kırıldığını düşünüyorsanız acilen bir diş hekimine gitmeniz gerekir. Kırıklar çoğunlukla travma kaynaklı olur. Ya bir darbe sonucu, düşme, trafik kazaları, sporcular özellikle basketbolcularda ya da diş çürüğünden kaynaklı zayıflamış minenin hafif bir kuvvetle kalan destek dokusunun da kırılması şeklinde olabilmektedir. Bu tür kırıkları yetişkin ve çocuk diş kırıkları olarak ele almak gerekir.
Yetişkin diş kırıkları veya tamamen yerinden çıkmış dişler
Herhangi bir travmadan kaynaklı oluşan diş kırıklarında vakit kaybetmeden kırılan veya yerinden çıkan dişi en geç bir saat içerisinde diş hekimine ulaştırmanız gerekir. Kırılan veya yerinden çıkan dişi veya parçasını hekime varıncaya kadar nemli tutmak çok önemli. Bunun için tükürük , süt veya serum içerisinde tutup götürmeniz çok önemli. Diş tamamen yerinden çıktıysa akan su altında dişi biraz temizleyip, kök kısmına baskı yapmadan ovalamadan etrafındaki dokulara zarar vermeyecek şekilde bahsettiğimiz süt, serum,tükürük içerisinde hekiminize bi saat içerisinde ulaşmanız halinde tedavinin başarılı olma ihtimali çok yükselmektedir. Hekiminiz yerinden çıkan dişi uygun şekilde çıkan diş boşluğunu önce güzelce temizleyerek dişi yerine yerleştirip yanındaki dişlere bir tel veya dolgu vasıtası ile destek alacak şekilde sabitleyecektir. Sonrasında ilaç reçete edip bir hafta sonrasına kontrol randevusu verecektir. Kontrol randevunuza gelene kadar dişi aktif olarak kullanmamanız gerektiğini hekiminiz söyleyecektir size. Kontrol randevunuzda hekiminiz dişinizin canlılığını kontrol edip sinirleri hasar gördüyse gerekirse kanal tedavisi uygulayacaktır. Diğer konu olarak da diş yerinden çıkmadıysa ve sadece kırık mevcutsa hekiminiz bunu diş dokunuza yakın materyallerle estetik bir şekilde restore edecektir.
Çocuklardaki süt dişi kırıkları
Çocuklardaki süt diş kırıkları veya yaralanmaları yetişkinlerden daha farklıdır. Süt dişlerinin altında daimi diş jermleri bulunduğu için diş travmalarında diş yerinden çıktıysa veya kırıldı ise altındaki daimi diş jerminden dolayı hekim tedavi için daha farklı prosedürler uygulayacaktır. Bu prosedürlerde hekiminizin öncelik göstereceği şey alttaki gelecek olan diş jermini korumak ve onun sağlığı ile ilgili radikal davranmak olacaktır. Alttaki daimi dişin durumunu tehlikeye koyacak durumlarda hekim süt dişinin çekimine veya yerine yerleştirilmemesine karar verebilir. Bu gibi travmalarda da yine bahsettiğimiz gibi yetişkinlerde olduğu gibi acilen bir saat içerisinde süt,tükürük veya serum içerisinde yetiştirmek gerekir. Yine hekim uygun görürse çıkan süt dişini yerine yerleştirip yandaki dişlere splintleyip ilaç reçete edip kontrol randevusu verecektir.
Dudak ve yanak yaralanmaları
Yaralanan bölge ılık suyla güzelce yıkanıp kanama varsa gazlı bezle basınç uygulayacak şekilde en yakınınızdaki diş hekimine başvurmanız gerekmektedir. Varsa soğuk kompres de uygulayabilirsiniz.
Diş çekimi sonrası kanamalar
Diş çekimi sonrası hafif kanamalar normaldir. Fakat 4 5 saatten fazla görülen sızıntı şeklindeki durmayan kanamalarda diş çekim bölgesine gazlı bezle iyi bir şekilde basınç uygulayıp acilen yakınınızdaki diş hekimine ya da bir sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekmektedir.
Ortodontik acil durumlar
Kırık teller( braketler), gevşeyen teller yada dışarı doğru sarkan tel varsa doktorunuzla hemen iletişime geçmeniz gerekmektedir. Böyle bir durumda doktorunuz durumunuz çok acil değilse bir sonraki randevunuza kadar neler yapmanız gerektiğini anlatacaktır size. Eğer durumunuz acilse de bir an önce gitmeniz gerektiğini müdahale edilmesi gerektiğini söyleyecektir size.
Dişlere veya dişlerin arasına saplanmış yabancı maddeler
Bu gibi durumlarda önce kendiniz diş ipi veya kürdanla çıkarmaya çalışırsınız fakat çıkaramaz iseniz çok fazla o bölge ile uğraşmamanız gerekir yoksa diş etlerinizi tahriş edebilir ve daha kötü sonuçlara yol açabilirsiniz. Saplanan cisim uzun bir süre o bölgede kalırsa dişinizde veya dişetlerinizde sıkıntılı durumlara yol açacaktır. Bu yüzden bu gibi durumlarda yakınınızdaki bir diş hekimine gitmenizde fayda olacaktır.
Diş Apseleri
Diş apsesi hafife alınacak ya da geciktirilecek bir durum değil. Diş apseleri periodontal yani diş çevresinden kaynaklı olabileceği gibi diş çürüklerinden kaynaklı da olabilir. Apse varlığında bir an önce diş hekimine gitmeniz gerekir. Doktorunuz muayene ve röntgenden sonra neyden kaynaklı apse oluştuğuna karar verecek ve tedaviye hemen başlayacaktır.
Kendiliğinden başlayan diş eti kanamaları
Diş eti kanamaları kesinlikle hafife alınacak bir durum değil. Diş taşlarından veya diş plaklarından kaynaklı olabileceği gibi sistemik bazı hastalalıkların da habercisi olabilir. Diş fırçalarken oluşan kanamalar genelde diş plaklarından kaynaklı diş etlerinde görülen iltihabi durumdan kaynaklıdır. Fakat durduk yerde ağzınızda kan görüyorsanız veya kan kokusu alıyorsanız vakit kaybetmeden bir diş hekimine görünmeniz gerekir.
ABDULLAH YİĞİT-ANKARA