Ülker Piriyeva – AZERBAYCAN
Azerbaycan Parlamentosu Milletvekili Meşhur Memmedov, “Avrupa kıtasındaki gelecek planlarımız başarılı olacak” – Diye tarihe not düştü.
Küresel olarak, enerji güvenliği gerçekten bir ulusal güvenlik meselesidir. Evet, dünya değişti, enerji güvenliği konuları her ülke için giderek daha önemli hale geliyor. Aynı zamanda yeni güzergâhların yapılması ve yeni kaynakların çekilmesi de en önemli konular arasında yer alıyor. Güney Gaz Koridoru projesinin uygulanmasında bazı gecikmeler oldu, ancak bir an önce tamamlama konusunda çok kararlıydık. Evet, şimdi genişlemesinden bahsediyoruz.
Güney Gaz Koridoru iki yıldan biraz fazla bir süre önce açıldı. Bugün TANAP’ın 16 milyar metreküpten 30 milyar metreküpe çıkarılması, TAP’ın 10 milyar metreküpten 20 milyar metreküpe çıkarılması konusunda genişletilmesinden bahsediyoruz.
Romanya enerji güvenliği konularına büyük önem vermektedir. Romanya ile bundan sonraki ortak adımların koordinasyon sonucunda atılacağını belirtmek isterim. Enerji arzının sürekli olarak çeşitlendirilmesi gereklidir. Azerbaycan devleti buna hazır. Dolayısıyla önceki yıllarda ortak çabalarımızla yapılan tüm işler bugün bizim yetkimiz altındadır ve tabii ki kadromuz daha da artmaktadır.
Jeopolitik nedenler doğal gaz ihracatını artırıyor. İhracat 2021’de yaklaşık 19 milyar metreküp ve geçen yıl 22,6 milyar metreküp. Cari yılda 24,5 milyar metreküp olmasını bekliyoruz. Bu, Avrupa Komisyonu ile Mutabakat Zaptı’nın başarıyla uygulandığı anlamına gelir. Azerbaycan devleti ihracat dahil sadece üretimi artırmakla kalmıyor, coğrafyasını da genişletiyor.
Şu anda ülkede enerji verimliliği konusunda çalışmalar yapılıyor. Avrupa Komisyonu ile imzalanan Avrupa’ya gaz arzının artırılmasına yönelik Mutabakat Zaptı’nın hemen ardından, Azerbaycan’dan daha fazla gaz tedariki için ek fırsatlar yaratmaya çalışıldığını not etmeliyim. Elektrik ve doğalgaz kombinasyonuna dayalı evsel tüketim programı da dahil olmak üzere kayıp azaltma programı çalışmaları devam etmektedir. Evet, Hazar Denizi’ndeki rüzgar enerjisi potansiyeli 157 gigawatt’tır. Karada ise rüzgar ve güneş enerjisi potansiyeli 27 gigawatt’tır. Vatan Savaşı sonucunda, işgalden kurtarılmış bölgelerde rüzgar ve güneş enerjisi potansiyeli 10 gigawatt’tan fazladır. Hali hazırda 500 megavatlık güneş enerjisi santrali kurulması için görüşmeler sürüyor. Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev bu yıl 3 Şubat’ta Güney Gaz Koridoru Danışma Konseyi çerçevesinde 9. bakanlar toplantısında ve Yeşil Enerji Danışma Konseyi çerçevesinde 1. bakanlar toplantısında yaptığı konuşmada belirttiği gibi, projeler ileriye dönük olmalıdır.
Doğal gaz rezervlerinin en az 100 yıl yeteceğini de belirtelim. Ancak önce kavramsal sorunların çözülmesi gerekiyor. Faaliyet nasıl organize edilmeli, katılan her ülkenin sorumluluğu ne olacak, özel şirketler nasıl dahil olacak, tüm bu konular üzerinde anlaşmaya varılmalıdır. Evet, finansman temel koşuldur, uluslararası finans kuruluşlarıyla işbirliğine devam edilmelidir. Projede Türkiye, Gürcistan, Yunanistan, Bulgaristan, Arnavutluk, İtalya, Romanya, Moldova ve Macaristan hükümetleri aktif olarak yer almaktadır. Avrupa Komisyonu’nun yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri ve Büyük Britanya hükümetlerinin projeye sürekli destek sağlamalarının yanı sıra yatırım ve finansal fırsatlar da dahil olmak üzere kapsamlı işbirliği için güçlü bir temel oluşturduğunu belirtmek isterim. Sayın Cumhurbaşkanının da belirttiği gibi, SOCAR ve BP birbiriyle stratejik ilişkiler kurmuş iki lider şirkettir. Bu ilişkiler en az 30 yıl devam edecek. Aynı zamanda önde gelen finans kuruluşları da projeye ilgi gösteriyor. Bunlar Dünya Bankası, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, Avrupa Yatırım Bankası, Asya Altyapı ve Yatırım Bankası ve Uluslararası Finans Kurumu’dur.
İhracat amaçlı 100 milyonlarla metreküp gaz tasarrufu sağlanabilecektir. Azerbaycan’da “Masdar” ve “ACWA Power” gibi yatırımcılarla birlikte güneş ve rüzgar enerjisi üretimi ile ilgili iki yatırım projesinin hayata geçirildiğini belirtmek isterim. Bu projelerin toplam hacmi 470 megavattır. Yakında BP ile bir projeye başlayacağız. Bu, işgalden kurtarılan Cebrayil ilçesi topraklarına yapılacak 240 megavatlık bir elektrik santrali olacak. Kısacası Avrupa kıtasında hem doğal gaz hem de yenilenebilir enerji üretimine yönelik gelecek planlarımız başarılı olacak. Bunun için ekip olarak çalışmalarımızı sürdürmemiz ve birbirimize sürekli destek olmamız gerekiyor.