Ülker Piriyeva – Azerbaycan
“Azerbaycan devleti bu sorunu askeri-politik yollarla çözmüştür. Minsk Grubu’na ihtilafı çözmek için verilen yetki hukuki olsa da fiilen geçersiz sayılabilir.” Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, 2022 yılının ilk çeyreğinin sonuçlarıyla ilgili toplantıda bu görüşleri dile getirdi.
Azerbaycan Parlamentosu Milletvekili Meşhur Memmedov – “Evet, Cumhurbaşkanı’nın toplantıda belirttiği gibi AGİT’in faaliyeti sıfır: “Tabii ki bu sorunu kendimiz çözdük. Minsk Grubu İkinci Karabağ Savaşı’ndan önce 28 yıl faaliyetteydi, aynı zamanda, eşbaşkan ülkeler yıllar içinde Azerbaycan ve Ermenistan’a belki de yüzlerce defa ziyarette bulunmuşlardır. Ne yazık ki sonuç belliydi, sonuç sıfırdı. Bunun sebepleri Azerbaycan halkı tarafından da bilinmektedir. Bunun hakkında pek konuşmak istemezdim, sonuç ortada ve tekrar söylemek istiyorum ki, sonuç sıfır ve Azerbaycan bu ihtilafı kendisi çözmüştür.”
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, AGİT kurulduğundan bu yana ihtilafı çözmek için hiçbir adım atılmadığını yineledi. Ermenistan’a herhangi bir yaptırım uygulamadı. BM Güvenlik Konseyi kararlarını uygulamak için hiç bir iş yapmadı. Ama, Dağlık Karabağ sorunu zaten çözüldü. 30 yıllık sorun, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Başkomutan tarafından “Demir Yumruk” politikasıyla çözülmüş ve elbette ki, Ermenistan’ı savunan devletlere ve siyasi merkezlere yerini göstermiştir.
Böylece, Cumhurbaşkanı Aliyev, AGİT Minsk Grubu üçlüyü meselesine son vermiş oldu. Sayın Cumhurbaşkanı, Minsk Grubu’na ihtilafı çözmek için verilen yetki hukuken geçerli olsa da, fiilen geçersiz sayılabilir. AGİT Minsk Grubu’nun Karabağ’daki yetkisinin fiilen geçersiz olduğunu belirtti. Cumhurbaşkanı Aliyev, 12 Nisan’da yapılan bu yılın ilk çeyreğinin sonuçlarıyla ilgili bir toplantıda bunu söyledi.”
Milletvekili Meşhur Memmedov – “Sayın Cumhurbaşkanı – Avrupa Birliği ile temaslarımız savaştan bu yana yoğunlaştı: Avrupa Birliği de çatışma sonrası dönemin gerçeklerini benimsedi. AB Konseyi Başkanı Şarl Mişel’in girişimiyle Aralık ve Nisan aylarında üçlü toplantılar yapıldı. Elbette hem uzmanlar, hem de Azerbaycan kamuoyu bunu son tebliğde gördüler – “Dağlık Karabağ” adı yoktur, bu da doğaldır, tabii ki.
Nihai tebliğde “Dağlık Karabağ” ismi geçmemesi doğaldır. Çünkü Azerbaycan itiraz etti ve “münakaşa” kelimesi yok. Bu doğaldır, çünkü münakaşa hall edildi. Avrupa Birliği şu anda Azerbaycan-Ermenistan ilişkilerini normalleştirmek için çalışıyor. Bu konular geçen 6 Nisan toplantısında müzakere edildi. Bildiğiniz gibi Azerbaycan, iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesi için 5 ilkeden oluşann bir teklifte bulundu ve Ermenistan tarafı da bu teklifi memnuniyetle karşıladı. Bu açıklamalar Brüksel toplantısından önce yapılmıştı. Brüksel’deki toplantıda – bunu kendim için netleştirmek istedim, yani Ermenistan beş ilkeyi kabul ettiğini açıkça belirtti. Böylece Azerbaycan’ın toprak bütünlüğü kabul edilmiş oluyor ve Ermenistan, Azerbaycan üzerindeki toprak iddialarından vazgeçiyor.”
Milletvekili Meşhur Memmedov – “Elbette bütün bunlar Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev’in izlediği başarılı politikanın mantıklı bir sonucudur. Brüksel barış görüşmelerinin sonuçlarından birinin, 30 yıldır ilk kez Azerbaycan ve Ermenistan Dışişleri Bakanları arasında doğrudan bir temas kurulması olduğunu belirtmek isterim. Sayın Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de bu önemli gerçeği olumlu değerlendirdi ve iki ülke arasındaki ilişkilerin ülkelerin kendileri tarafından çözülmesi gerektiğini, bir an önce barış anlaşması ve sınırların sınırlandırılması – “delimitasiya”sı konusunda çalışma gruplarının kurulması gerektiğini haklı olarak belirtti.
Ermenistan’ın son günlerde yaptığı birçok açıklamanın analizi, Paşinyan hükümetinin Azerbaycan’ın yarattığı gerçekle ve ortaya koyduğu koşullarla uzlaştığını gösteriyor. Ermenistan artık daha pragmatik bir politika izleme eğilimindedir, aksi takdirde sonuçların farkındadır. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de toplantıda yaptığı konuşmada bu konuda uyarıda bulundu. Ermenistan derhal yükümlülüklerini yerine getirmeye başlamalıdır. İlk olarak, yasadışı Ermeni silahlı gruplarını Karabağ bölgesinin geri kalanından mümkün olan en kısa sürede geri çekmelidir. Sayın Cumhurbaşkanımızın söylediği gibi, tüm bunların, AGİT’in rolünü ancak muteber bir uluslararası teşkilat olarak oynayabileceğini bir kez daha kanıtladığını belirtmek isterim.”